Okrągłomaz: Zwierzę o tysiącu nóg poszukujące ukrytej zieleni w wilgotnych lasach!

Okrągłomaz, znany również jako stonoga olbrzymia lub Okrągłomów, to niezwykły przedstawiciel gromady Diplopoda. Należy do rodziny Julidae i charakteryzuje się imponującym rozmiarem oraz unikalnym wyglądem. Owad ten nie ma tysiąca nóg, jak sugeruje jego potoczna nazwa, ale ich liczba może dochodzić nawet do 300! Każda para odnóży jest odpowiedzialna za ruch i stabilność, umożliwiając Okrągłomącowi poruszanie się po nierównym terenie z niezwykłą precyzją.

Wygląd zewnętrzny

Okrągłomaz jest owadami o cylindrycznym kształcie ciała, pokrytym twardym pancerzem zwanym eksoszkieletem. Jego barwa waha się od jasnobrązowego do ciemnoczerwonego, z charakterystycznymi czarnymi plamkami na każdym segmencie. Odnóża Okrągłomazów są krótkie i grube, zakończone ostrymi pazurkami. Na końcu ciała znajduje się para czułków zwanych antenami, które służą do wyczuwania otoczenia i lokalizacji pożywienia.

Tabela 1: Charakterystyka zewnętrzna Okrągłomaza

Tryb życia i środowisko

Okrągłomazy są zwierzętami nocnymi. Preferują wilgotne lasy o gęstej roślinności, gdzie mogą ukryć się przed drapieżnikami i znaleźć pożywienie. Podczas dnia odpoczywają pod kamieniami, korzeniami drzew lub w zgniłych pniach.

Okrągłomazy są roślinożercami. Ich dieta składa się głównie z liści, grzybów, próchnicy i martwych owadów. Nie posiadają żuwaków, więc pożywienie trawią w specjalnych narządach zwanych śledzionkami.

Tabela 2: Preferowane środowisko Okrągłomazów

Rozród

Okrągłomazy rozmnażają się poprzez zapłodnienie wewnętrzne. Samce wydzielają sperme w specjalnych woreczkach zwanych spermatoforami, które są przekazywane samicom podczas kopulacji. Samice składają jaja w wilgotnej glebie lub pod warstwą zgniłych liści.

Jaja Okrągłomazów rozwijają się przez kilka tygodni. Po wykluciu się z jaj, młode owady (nimfy) są niewielkie i mają znacznie mniej odnóży niż dorosłe osobniki. Nimfy przechodzą przez kilka wylinek, podczas których ich ciało rośnie, a liczba odnóży zwiększa się. Do osiągnięcia stadium dorosłego Okrągłomów potrzebuje zazwyczaj kilku lat.

Rola ekologiczna

Okrągłomazy pełnią ważną rolę w ekosystemie leśnym. Jako roślinożercy pomagają kontrolować populację roślin, a ich odchody wzbogacają glebę w składniki odżywcze. Ponadto Okrągłomazy są pożywieniem dla niektórych gatunków ptaków, ssaków i płazów.

Ciekawostki

• Okrągłomazy są znane z niezwykłej zdolności do regeneracji utraconych odnóży.
• Ich ciała zawierają substancje toksyczne, które chronią je przed drapieżnikami.
• Niektóre gatunki Okrągłomazów mogą osiągnąć długość ponad 20 cm!

Okrągłomazy to fascynujące stworzenia o unikalnym wyglądzie i sposobie życia. Choć rzadko spotykane, są ważnym elementem ekosystemu leśnego i zasługują na naszą ochronę.